10.KALKINMA PLANI KAPSAMINDAKİ ORTA VADE PROGRAMLARA BAKIŞ

Yerli yabancı bütün ekopolitikler nefesini tutup bakan Albayrağın 20 Eylül Perşembe günü açıklayacağı 14. OVP’ye kilitlenmişti. Ve açıklandı. Fakat akabindeki yorumlara bakınca anladımki bu OVP neyin nesidir, Kalkınma Planından farkı nedir, neden bir öncekinin süresi bitmeden yenisi açıklanır, yıllık programlar-eylem planları-öncelikli dönüşüm planları-kamu yatırım planları yada katılım öncesi ekonomik programlardan farkı nedir vesaire kafalar karışık.

               Biz iktisat yazarlarının misyonunda ansikolopedik bilgilendirme yok. Bizleri dikkate alıpta köşelerimize misafir olanların yazı başlığımızın temel bilgilerine sahip olduğunu varsayar, doğrudan yorum yaparız. Ama bu OVP konusunda kafa karışıklığını ortadan kaldıracak birkaç noktaya temas etmem gerekiyor müsaadenizle.

              KALKINMA PLANI ülkenin belirlediği vizyoner iktisadi hedeflere ulaşması için makro seviyede hazırlanan  geniş kapsamlı ve 4 yıl süreli büyüme stratejileri kitapçığıdır. Sabittir. Sürenin sonuna kadar değiştirilmez. Kalkınma Planı dönemi sonunda sadece hangi hedeflere ne kadar ulaşılabilmiş, nerelerde sosyal yada finansal sapmalar oluşmuş gibi analizler yapılarak bir sonraki Kalkınma Planı hazırlanır. Hali hazırda 2014-2018 dönemi için hazırlanan Kalkınma Planındayız. Cumhuriyet tarihininde 10. Kalkınma Planı bu. Bir sonraki 2019-2023 dönemi için hazırlanacak.

               ORTA VADELİ PROGRAM (OVP) ise belirlenen stratjik kalkınma hedeflerinin gerçekleşmesi adına hazırlanan 2 yıl süreli mali bütçe programıdır. Esnektir. Süre sonuna gelmedende değiştirilebilir. Çünkü milli bütçeler dış etkenler yada hatalı iç mali politikalar sebebiyle değişkenlik gösterebilirler.

               OVP uygulamasına Türkiye maliyesi 2005 yılında karar verdi ve ilk OVP 2006-2008 dönemi içindi. Geçtiğimiz Perşembe günü açıklanan yeni OVP’miz bu tarihten beri hazırlanan 14. OVP olarak tarihe geçti. Yani milli maliyemiz daha hiçbir OVP’sinde hedeflerini tutturamadı. Tutturamadığı içinde hiçbir OVP’miz 2 yıllık ömrünü tamamlayamadı. Daha iyi anlamanız için dönem tarihlerini vereyim: 2006-2008, 2007-2009, 2008-2010,2009-2011, 2010-2012, 2011-2013, 2012-2014, 2013-2015, 2014-2016, 2015-2017, 2016-2018, 2017-2019, 2018-2020 ve geçtiğimiz gün açıklanan 2019-2021 OVPsi.

               Objektif konuşmak gerekirse yeni açıklanan OVP öncekiler gibi cek caklardan oluşmuyor. Son derece net ve anlaşılabilir, lafı gevelemeden doğrudan anlaşılabilir rakamlar veriyor. Tam anlamıyla uluslar arası MTN standartlarında hazırlamışlar. Sezar’ın hakkı Sezar’a.

             Şimdi gelin bir öncekinde hangi rakamsal hedefler verilmiş, hangileri tutmuş ve yeni hedefler nedir bunlara bakalım:

 

1) GSMH =2018 için $ 923 Milyar hedeflenmiş, $ 763 Milyar olarak gerçekleşmiş, 2021 hedefi $ 926 Milyar

2)KİŞİ BAŞI GELİR= 2018 için $ 11,409 hedeflenmiş, $ 9,385 olarak gerçekleşmiş, 2021 hedefi $ 10,973

3)GSYH BÜYÜMESİ= 2018 için % 5,5 hedeflenmiş, % 3,8 olarak gerçekleşmiş, 2021 hedefi % 5

4) İŞSİZLİK= 2018 için % 10,5 hedeflenmiş, % 11,3 olarak gerçekleşmiş, 2021 hedefi %10,8

5)CARİ İŞLEMLER DENGESİ= 2018 için eksi $ 40 Milyar hedeflenmiş, eksi $ 36 Milyar olarak gerçekleşmiş, 2021 hedefi eksi $ 24,1 Milyar

6)ENFLASYON= 2018 için % 7,6 olarak hedeflenmiş, % 16 olarak gerçekleşmiş, 2021 hedefi % 6,2

7)TÜFE= 2018 için % 7 olarak hedeflenmiş, % 20,8 olarak gerçekleşmiş, 2021 hedefi % 6

 

               Finansal güvenlik ve istikrarın sürdürülebilmesi için Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi (FİKKO)kurulacak olması, lüks ithal mallardaki vergilerin değiştirileceği, tapu harç ve vergilerinde geliri arttırmak adına yeni bir değerleme modelinin hayata geçecek olması, yeni bir SGK sisteminin hayata geçirileceği, bor madeninin uluslar arası piyasalara sunulacak olması, tarımda milli birlik projesi diye bir planın uygulanacak olması, kıdem tazminatı kurallarının değiştirilecek olması, ihracatçı firmalara büyük destekler verileceği ve bu bağlamda Eximbank şube sayısının arttırılacağı, ihaleye çıkmamış yada başlatılmamış bütün projelerin askıya alınacak olması gibi yenilikçi alt programlar dikkat çekiyor yeni OVP’de. Bir öncekinde belirtilen yapısal uygulamaların neredeyse hiçbirisi burada yok.

 

: 20 / 09 / 2018
: 0